Η Αβεβαιότητα στον Προϋπολογισμό της NASA και οι Πολιτικές Διαμάχες
Η οξεία διαμάχη μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Ίλον Μασκ εντείνει την αβεβαιότητα σχετικά με τις επικείμενες περικοπές στον προϋπολογισμό της NASA. Πολλά επιστημονικά προγράμματα βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο ακύρωσης ή διακοπής, καθώς η αμερικανική διαστημική υπηρεσία έχει υποβάλει αίτημα στο Κογκρέσο για χρηματοδότηση που περιλαμβάνει μείωση κατά σχεδόν 50% των κονδυλίων που προορίζονται για τέτοια προγράμματα. Αυτό σημαίνει ότι 40 επιστημονικές αποστολές που βρίσκονται είτε σε φάση ανάπτυξης είτε έχουν ήδη ξεκινήσει, είναι πιθανό να τερματιστούν.
Η NASA εξαρτάται από τους πυραύλους Falcon 9 της SpaceX για την τροφοδοσία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, καθώς και για τη μεταφορά πληρωμάτων και προμηθειών. Η διαστημική υπηρεσία στοχεύει να χρησιμοποιήσει το Starship, το νέο διαστημικό πύραυλο της SpaceX, για επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη και στον Άρη. Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει με διακοπή των ομοσπονδιακών συμβολαίων με την SpaceX, προσθέτοντας μία επιπλέον διάσταση στην αβεβαιότητα που περιβάλλει αυτά τα σχέδια.
Ο Δρ. Συμεών Μπάρμπερ, διαστημικός επιστήμονας στο Open University, τονίζει ότι αυτή η αβεβαιότητα έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στο πρόγραμμα εξερεύνησης του σύμπαντος, το οποίο απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και στενή συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, εταιρειών και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων.
Προτεινόμενες Περικοπές και οι Επιπλοκές τους
Πέρα από τη διαμάχη μεταξύ Τραμπ και Μασκ, υπάρχουν και ανησυχίες σχετικά με τις βαθιές περικοπές που προτείνονται από τον Λευκό Οίκο στον προϋπολογισμό της NASA. Οι τομείς της NASA αναμένεται να υποστούν σημαντικές περικοπές, εκτός από το πρόγραμμα για την αποστολή αστροναυτών στον Άρη, το οποίο έχει λάβει επιπλέον 100 εκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυσή του.
Ο Κέισι Ντρέιερ, επικεφαλής της πολιτικής διαστήματος στην Planetary Society, δηλώνει ότι οι προτεινόμενες περικοπές συνιστούν «τη μεγαλύτερη κρίση που έχει αντιμετωπίσει ποτέ το αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα». Η NASA υποστηρίζει ότι η μείωση του προϋπολογισμού κατά σχεδόν 25% «ευθυγραμμίζει τα προγράμματα επιστήμης και τεχνολογίας με τις αποστολές που είναι απαραίτητες για την εξερεύνηση της Σελήνης και του Άρη». Ωστόσο, ο Δρ. Άνταμ Μπέικερ από το Πανεπιστήμιο Cranfield επισημαίνει ότι με αυτές τις προτάσεις, η NASA κινδυνεύει να αλλάξει σημαντικά την κατεύθυνσή της.
Σύμφωνα με τον Δρ. Μπέικερ, ο Τραμπ επανακαθορίζει τον ρόλο της NASA με δύο κύριους στόχους: την προσέγγιση της Σελήνης πριν από την Κίνα και την τοποθέτηση της σημαίας των ΗΠΑ στον Άρη, θεωρώντας όλα τα άλλα προγράμματα δευτερεύοντα.
Υποστηρικτές και Αντίκτυποι των Περικοπών
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC, οι υποστηρικτές των προτεινόμενων περικοπών ισχυρίζονται ότι, για πρώτη φορά από την εποχή των αποστολών Apollo, η NASA αποκτά έναν καθαρό προσανατολισμό. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι η διαστημική υπηρεσία έχει εξελιχθεί σε έναν δυσκίνητο γραφειοκρατικό οργανισμό που συχνά υπερβαίνει τα προϋπολογισμένα κόστη και φορτώνει τους φορολογούμενους με περιττά έξοδα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το νέο πυραυλικό σύστημα Space Launch System (SLS) της NASA, το οποίο προορίζεται για την επιστροφή των αστροναυτών στη Σελήνη. Η ανάπτυξή του έχει υποστεί καθυστερήσεις και το κόστος ανά εκτόξευση φτάνει τα 4,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Σε σύγκριση, το επαναχρησιμοποίησιμο Starship της SpaceX κοστίζει περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ανά εκτόξευση. Επιπλέον, η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος υποστηρίζει ότι θα προσφέρει εξίσου οικονομικές λύσεις με το νέο της πύραυλο.
Ο Δρ. Μπάρμπερ ανησυχεί ότι η ανάπτυξη των εναλλακτικών πυραύλων εξαρτάται κυρίως από τις επενδύσεις των Ίλον Μασκ και Τζεφ Μπέζος. Αν οι επενδυτές αυτοί χάσουν το ενδιαφέρον τους ή απαιτήσουν περισσότερη χρηματοδότηση για την ανάπτυξή τους, το Κογκρέσο ενδέχεται να βρεθεί σε δύσκολη θέση, αναγκασμένο να ενισχύσει τις χρηματοδοτήσεις τους.
Απώλειες από Αυτές τις Περικοπές
Μία σημαντική ανησυχία είναι ο κίνδυνος ακύρωσης 40 αποστολών που σχετίζονται με την εξερεύνηση πλανητών και την παρακολούθηση της κλιματικής αλλαγής, πολλές εκ των οποίων περιλαμβάνουν διεθνείς συνεργασίες. Οι αποστολές αυτές, οι οποίες περιλαμβάνουν πλανητικές εξερευνήσεις και έχουν ήδη δαπανηθεί σημαντικά κεφάλαια, θα επηρεάσουν αρνητικά την επιστημονική κοινότητα αν ακυρωθούν, καθώς η περιορισμένη εξοικονόμηση θα είναι δυσανάλογη προς την επιστημονική τους αξία.
Υπό απειλή βρίσκονται επίσης δύο συνεργασίες με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), που περιλαμβάνουν αποστολές επιστροφής δειγμάτων από τον Άρη. Ο καθηγητής Μάρτιν Σουίτινγκ, επικεφαλής της βρετανικής εταιρείας Surrey Satellite Technology Ltd, υπογραμμίζει ότι αν και η κατάσταση είναι απογοητευτική, μπορεί να προσφέρει στην Ευρώπη την ευκαιρία να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην εξερεύνηση του διαστήματος.
Επιπτώσεις στην Κλιματική Επιστήμη
Η πρόκληση των περικοπών έχει σοβαρές συνέπειες για τα προγράμματα παρακολούθησης της Γης, που παρέχουν ζωτικής σημασίας δεδομένα για την κατανόηση της κλιματικής αλλαγής. Ο Δρ. Μπάρμπερ προειδοποιεί ότι η ικανότητά μας να προβλέπουμε και να μετριάζουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να υποστεί σοβαρή βλάβη, θέτοντας σε κίνδυνο τις ζωές ανθρώπων και το περιβάλλον.
Ωστόσο, ο προϋπολογισμός δεν έχει ακόμα εγκριθεί από το Κογκρέσο και ενδέχεται να επηρεαστεί από πολιτικές αντιπαραθέσεις. Ο Κέισι Ντράιερ αναφέρει ότι αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι δηλώνουν την προθυμία τους να καταψηφίσουν τις περικοπές, ανησυχώντας ότι ίσως δεν εγκριθεί κανένας προϋπολογισμός λόγω πολιτικού αδιεξόδου. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι πιθανό ο μειωμένος προϋπολογισμός να τεθεί σε εφαρμογή προσωρινά, με συνέπειες που δεν θα είναι εύκολο να αντιστραφούν, καθώς οι διαστημικές αποστολές, αν διακοπούν, είναι δύσκολο να ξαναρχίσουν.